"Hér búa konur ekki einar" Birta Björnsdóttir skrifar 8. mars 2014 20:00 Alþjóðlegur baráttudagur kvenna er í dag, og var haldið upp á daginn með fjölbreyttri dagskrá víða um heim. Málefni kvenna í Afghanistan hafa reglulega verið í umræðunni, ekki síst þegar talibanar fóru með stjórn í landinu fyrir innrásina árið 2001. „Orðræðan í tengslum við innrásina var á þann veg að nauðsynlegt þótti að ráðast inn í landið, bæði vegna hryðjuverkaógnarinnar en ekki síður vegna þess hve fótum troðin réttindi kvenna voru í stjórnartíð talíbananna. Margir lögðu blessun sína yfir innrásina vegna þessa. Það er skemmst frá því að segja að árangurinn hefur ekki verið í neinu samræmi við orðræðuna," segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir. Þær Hrafnhildur Gunnarsdóttir og Halla Kristín Einarsdóttir dvöldu um tíma í Afghanistan í fyrra og fylgdust með störfum Ingibjargar Sólrúnar, sem þá var búsett í Kabúl og starfaði fyrir Sameinuðu þjóðirnar. Ingibjörg Sólrún er því vel kunnug málefnum kvenna í landinu. „Þó ýmislegt hafi áunnist er heilmikið eftir. Það má eiginlega segja að heilt yfir sé staða kvenna í Afghanistan skelfileg." Máli sínu til stuðnings segir Ingibjörg að 88% kvenna yfir 15 ára eru ólæsar og óskrifandi í landinu, 87% kvenna hafa upplifað ofbeldi í einhverri mynd og 60% kvenna eru í þvinguðum hjúskap. Meðal starfa Ingibjargar Sólrúnar var að reka kvennaathvörf á vegum UN Women. „Þetta eru um 12 athvörf og þar dvelja um 600 konur á hverjum tíma fyrir sig. Konurnar eru oftast búnar að brjóta allar brýr að baki sér. Jafnvel í Kabúl getur kona ekki farið úr athvarfi, leigt sér íbúð og farið að vinna. Konur búa ekki einar." Ingibjörg segir vanta áfangaheimili þar sem konurnar geti búið saman að dvöl í kvennaathvarfinu lokinni, en þá komi upp annað vandamál. „Það kemur iðulega upp sú mýta að þar sem konur búi saman, þar sé vændishús. Sú umræða sprettur upp reglulega og því þarf að fela athvörfin vel," segir Ingibjörg Sólrún. „Konur koma í athvörfin í alls konar ástandi. Þær leita mjög sjaldan til lögreglu eða heilbrigðisstofnana." Lög um afnám á ofbeldi gegn konum voru samþykkt árið 2009. Þó lagasetningin hafi vissulega verið skref í rétta átt er það engu að síður staðreynd að þeim er einungis beitt í um 16% tilfella þegar upp kemst um ofbeldi gegn konum. Þær Hrafnhildur og Halla Kristín heimsóttu eitt þessara athvarfa þar sem þær hittu fyrir unga konu sem sjá má í meðfylgjandi myndskeiði. Hún leitaði í athvarfið eftir að fyrrum unnusti hennar réðst inn á heimili foreldra hennar ásamt hópi manna. Þeir gengu í skrokk á foreldrum hennar áður en þeir börðu hana svo illa að hún handleggsbrotnaði. Þá endaði fyrrverandi unnustinn á að hella sýru yfir andlit hennar og líkama. Konan fékk enga aðstoð á sjúkrahúsi sem hún leitaði til, en komst fyrst undir læknis hendur eftir að ættingjar hennar höfðu eftir krókaleiðum komist í samband við samtökin Konur fyrir konur í Afghanistan. Farhunda Saamy, hjá samtökunum, segir sögu ungu konunnar gott dæmi um mikilvægi athvarfanna. Í kvöldfréttum okkar á morgun höldum við áfram umfjöllun okkar um konur í Afghanistan og horfum til framtíðar, þar sem forsetakostningar eru framundan í landinu, sem og samningar stjórnvalda við talíbana og brotthvarf erlendra herja frá Afghanistan. Mest lesið Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Innlent Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Innlent Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Innlent Svandís boðar til blaðamannafundar Innlent Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Innlent Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Innlent Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Innlent „Mun ekki halla mér aftur og leyfa deyjandi sjónvarpsstöð að ráðast á mig“ Erlent Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Innlent Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Innlent Fleiri fréttir Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðana á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Nýjustu skoðanakannanir, verkfallsaðgerðir á flugvellinum og týndur gaffall Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Segja lýðræðis- og mannréttindabakslag staðreynd Ný sendiskrifstofa opnuð í Síerra Leóne Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Tilvísunum vegna skekkju á höfuðkúpu ungbarna fjölgað mikið Fréttaskýring Maríu Sigrúnar kemur út á mánudag Einar segir forsetaembættið um ekki neitt Svona gæti bensínstöðvarreiturinn við Ægisíðu litið út Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Börn lögð inn með kíghósta „Við reyndum eins og við gátum“ Framkvæmdanefnd fyrir Grindavík sett á laggirnar Sambærileg rúðubrot í Lækjargötu og á Skólavörðustíg Skipar framkvæmdanefnd um málefni Grindavíkur Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Svandís boðar til blaðamannafundar Heyrist meira af kjaftæði um lyf en vísindalegum staðreyndum Sautján greinst með kíghósta og inflúensan enn að dreifa sér Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans Sjá meira
Alþjóðlegur baráttudagur kvenna er í dag, og var haldið upp á daginn með fjölbreyttri dagskrá víða um heim. Málefni kvenna í Afghanistan hafa reglulega verið í umræðunni, ekki síst þegar talibanar fóru með stjórn í landinu fyrir innrásina árið 2001. „Orðræðan í tengslum við innrásina var á þann veg að nauðsynlegt þótti að ráðast inn í landið, bæði vegna hryðjuverkaógnarinnar en ekki síður vegna þess hve fótum troðin réttindi kvenna voru í stjórnartíð talíbananna. Margir lögðu blessun sína yfir innrásina vegna þessa. Það er skemmst frá því að segja að árangurinn hefur ekki verið í neinu samræmi við orðræðuna," segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir. Þær Hrafnhildur Gunnarsdóttir og Halla Kristín Einarsdóttir dvöldu um tíma í Afghanistan í fyrra og fylgdust með störfum Ingibjargar Sólrúnar, sem þá var búsett í Kabúl og starfaði fyrir Sameinuðu þjóðirnar. Ingibjörg Sólrún er því vel kunnug málefnum kvenna í landinu. „Þó ýmislegt hafi áunnist er heilmikið eftir. Það má eiginlega segja að heilt yfir sé staða kvenna í Afghanistan skelfileg." Máli sínu til stuðnings segir Ingibjörg að 88% kvenna yfir 15 ára eru ólæsar og óskrifandi í landinu, 87% kvenna hafa upplifað ofbeldi í einhverri mynd og 60% kvenna eru í þvinguðum hjúskap. Meðal starfa Ingibjargar Sólrúnar var að reka kvennaathvörf á vegum UN Women. „Þetta eru um 12 athvörf og þar dvelja um 600 konur á hverjum tíma fyrir sig. Konurnar eru oftast búnar að brjóta allar brýr að baki sér. Jafnvel í Kabúl getur kona ekki farið úr athvarfi, leigt sér íbúð og farið að vinna. Konur búa ekki einar." Ingibjörg segir vanta áfangaheimili þar sem konurnar geti búið saman að dvöl í kvennaathvarfinu lokinni, en þá komi upp annað vandamál. „Það kemur iðulega upp sú mýta að þar sem konur búi saman, þar sé vændishús. Sú umræða sprettur upp reglulega og því þarf að fela athvörfin vel," segir Ingibjörg Sólrún. „Konur koma í athvörfin í alls konar ástandi. Þær leita mjög sjaldan til lögreglu eða heilbrigðisstofnana." Lög um afnám á ofbeldi gegn konum voru samþykkt árið 2009. Þó lagasetningin hafi vissulega verið skref í rétta átt er það engu að síður staðreynd að þeim er einungis beitt í um 16% tilfella þegar upp kemst um ofbeldi gegn konum. Þær Hrafnhildur og Halla Kristín heimsóttu eitt þessara athvarfa þar sem þær hittu fyrir unga konu sem sjá má í meðfylgjandi myndskeiði. Hún leitaði í athvarfið eftir að fyrrum unnusti hennar réðst inn á heimili foreldra hennar ásamt hópi manna. Þeir gengu í skrokk á foreldrum hennar áður en þeir börðu hana svo illa að hún handleggsbrotnaði. Þá endaði fyrrverandi unnustinn á að hella sýru yfir andlit hennar og líkama. Konan fékk enga aðstoð á sjúkrahúsi sem hún leitaði til, en komst fyrst undir læknis hendur eftir að ættingjar hennar höfðu eftir krókaleiðum komist í samband við samtökin Konur fyrir konur í Afghanistan. Farhunda Saamy, hjá samtökunum, segir sögu ungu konunnar gott dæmi um mikilvægi athvarfanna. Í kvöldfréttum okkar á morgun höldum við áfram umfjöllun okkar um konur í Afghanistan og horfum til framtíðar, þar sem forsetakostningar eru framundan í landinu, sem og samningar stjórnvalda við talíbana og brotthvarf erlendra herja frá Afghanistan.
Mest lesið Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Innlent Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Innlent Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Innlent Svandís boðar til blaðamannafundar Innlent Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Innlent Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Innlent Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Innlent „Mun ekki halla mér aftur og leyfa deyjandi sjónvarpsstöð að ráðast á mig“ Erlent Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Innlent Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Innlent Fleiri fréttir Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðana á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Nýjustu skoðanakannanir, verkfallsaðgerðir á flugvellinum og týndur gaffall Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Segja lýðræðis- og mannréttindabakslag staðreynd Ný sendiskrifstofa opnuð í Síerra Leóne Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Tilvísunum vegna skekkju á höfuðkúpu ungbarna fjölgað mikið Fréttaskýring Maríu Sigrúnar kemur út á mánudag Einar segir forsetaembættið um ekki neitt Svona gæti bensínstöðvarreiturinn við Ægisíðu litið út Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Börn lögð inn með kíghósta „Við reyndum eins og við gátum“ Framkvæmdanefnd fyrir Grindavík sett á laggirnar Sambærileg rúðubrot í Lækjargötu og á Skólavörðustíg Skipar framkvæmdanefnd um málefni Grindavíkur Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Svandís boðar til blaðamannafundar Heyrist meira af kjaftæði um lyf en vísindalegum staðreyndum Sautján greinst með kíghósta og inflúensan enn að dreifa sér Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans Sjá meira